ماموریت «دارت» ناسا یک آبنبات سنگی را در فضا به جا گذاشته است!
تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۴۳۱۴۳
یک پژوهش جدید که با استفاده از چندین شبیهسازی انجام شده، نشان میدهد ضربه ناشی از برخورد ماموریت «دارت» در سال ۲۰۲۲، شکل سیارک «دیمورفوس» را تغییر داده و آن را به یک جرم بیضیشکل صاف مشابه آبنبات تبدیل کرده است.
به گزارش ایسنا، زمانی که فضاپیمای ۳۲۵ میلیون دلاری ناسا در سال ۲۰۲۲ با سرعت ۱۴ هزار مایل در ساعت به سیارک «دیمورفوس»(Dimorphos) برخورد کرد، با تشویقهای روی زمین همراه شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به نقل از نیویورک تایمز، ماموریت «آزمایش تغییر جهت سیارک دوگانه» یا «دارت»(DART) ناسا عمدا دیمورفوس را هدف قرار داد تا مدار خود را در اطراف سیارک بزرگتر «دیدیموس»(Didymos) تغییر دهد و برای خنثی کردن یک سنگ فضایی مرگبار آماده شود که ممکن است روزی به سمت زمین حرکت کند.
بیشتر بخوانید:
فضاپیمای ناسا خود را به سیارک "دیمورفوس" کوبید
نمایی از سیارک دیمورفوساولین آزمایش دفاع سیارهای جهان، یک پیروزی بود زیرا مدار سیارک تا ۳۳ دقیقه کاهش یافت که بسیار بالاتر از حداقل آستانه ۷۳ ثانیه بود اما چیزی که گروه ماموریت دارت در آن زمان متوجه نشدند، واکنش عجیب دیمورفوس به برخورد بود. اکنون یک پژوهش جدید نشان میدهد که دارت آن قدر شدید به دیمورفوس برخورد کرده که شکل سیارک را تغییر داده است.
شبیهسازیهای برخورد نشان میدهند که مرگ فضاپیما، یک دهانه معمولی کاسهشکل را ایجاد نکرد، بلکه چیزی را شبیه به فرورفتگی به جا گذاشت. اگرچه این برخورد، میلیونها تن سنگ را به فضا پرتاب کرد اما مقدار زیادی سنگ را نیز مانند امواج بزرگ جزر و مدی به طرفین سیارک پاشید. این برخورد، پهنای دیمورفوس را افزایش داد و آن را از یک جرم گویمانند به یک جرم بیضیشکل با سطح صاف تبدیل کرد که مانند یک آبنبات است.
در ویدئوی زیر میتوانید یک شبیهسازی رایانهای را از برخورد فضاپیمای «دارت» با سیارک «دیمورفوس» ببینید.
«سابینا رادوکان»(Sabina Raducan) دانشمند سیارهشناسی «دانشگاه برن»(University of Bern) در سوئیس و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: این که سیارک مانند یک مایع عمل میکند، به ترکیب عجیب آن برمیگردد. این یک سنگ پیوسته جامد نیست، بلکه بیشتر به یک توده شن شباهت دارد. یک سیارک با چگالی کم که به سختی توسط گرانش خود به هم چسبیده است، وقتی یک فضاپیما به اندازه یک ون به سمت آن پرواز کند، هرگز به یک روش مستقیم واکنش نشان نمیدهد.
«کریستینا توماس»(Cristina Thomas) سرپرست گروه بررسی مشاهدات این مأموریت در «دانشگاه آریزونای شمالی»(NAU) که در این پژوهش شرکت نداشت، گفت: واکنش دیمورفوس کاملا خارج از قلمرو فیزیک است و این امر، پیامدهای کلی را برای دفاع سیارهای دارد.
ماموریت دارت نشان داد که یک فضاپیمای کوچک میتواند یک سیارک را منحرف کند اما این پژوهش نشان میدهد که چنین ماموریتی میتواند به سقوط یک سنگ فضایی ازهمگسیخته منجر شود زیرا خطر تکهتکه شدن آن را به همراه دارد که در شرایط اضطراری واقعی ممکن است سقوط چندین سیارک را به زمین به همراه داشته باشد.
در ویدئوی زیر میتوانید یک شبیهسازی رایانهای را از توده زباله به جا مانده از برخورد ببینید.
دفاع سیارهای به عنوان یک مفهوم، به وضوح کارآیی دارد. «فدریکا اسپوتو»(Federica Spoto) پژوهشگر پویایی سیارکها در «مرکز اخترفیزیک هاروارد اسمیتسونیان»(CfA) که در این پژوهش شرکت نداشت، گفت: ما میدانیم که میتوانیم این را انجام دهیم اما باید آن را درست انجام دهیم.
دیمورفوس به دلایل بیشماری به عنوان هدف ماموریت دارت انتخاب شد. یکی از مهمترین دلایل، ابعاد آن بود. عرض دیمورفوس به ۵۳۰ فوت میرسید که اندازه مناسب برای یک نوع معمولی از سیارکهای سنگی با توانایی نابود کردن یک شهر است.
از آنجا که دیمورفوس بسیار کوچک بود و همین موضوع به دشواری رصد آن از زمین منجر میشد، پیش از اینکه دارت به سیارک نزدیک شود، اطلاعات کمی در مورد آن وجود داشت اما بسیاری از دانشمندان گمان میکردند که این یک توده آوار و مجموعهای از تختهسنگهای نزدیک است.
تعداد کمی از مأموریتهای فضایی که از سیارکهایی با اندازههای مشابه بازدید کردهاند - حتی سیارکهایی که ترکیبات زمینشناسی متفاوتی دارند - نیز متوجه شدند که این سیارکها فاقد انسجام هستند. این امر باعث میشود که آنها رفتار عجیبی داشته باشند. به عنوان مثال، زمانی که فضاپیمای «اسیریس-رکس»(OSIRIS-REx) ناسا مدت کوتاهی را برای برداشتن نمونه روی سطح سیارک «بنو»(Bennu) گذراند، تقریبا به طور کامل در آن فرو رفت؛ گویی در یک گودال پر از توپ پلاستیکی فرو میرفت.
این پژوهش در مجله «Nature Astronomy» به چاپ رسید.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: ماموریت دارت سیارک دیمورفوس دفاع سیاره ای شرکت های دانش بنیان پارک فناوری پردیس فناوري نانو شبیه سازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۴۳۱۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
احتمالا در آشوبهای اولیه منظومه شمسی، مشتری در تشکیل ماه موثر بود
ایتنا - اخترشناسان با بررسی ترکیبات و موقعیت دنبالهدارها و سیارکها نتیجه گرفتهاند که دوران پرآشوب اولیه شکلگیری منظومه شمسی، احتمالا شاهد رخداد ناپایداری بزرگ بوده است.
دانشمندان میگویند که طی کمتر از ۱۰۰ میلیون سال پس از پیدایش منظومه شمسی، رخدادی به نام «ناپایداری بزرگ» رخ داده است، رخدادی که در جریان آن ۴ غول گازی منظومه شمسی دچار اعوجاج و آشفتگی مداری شدند و اجرام کوچکتر منظومه شمسی را از مدارشان منحرف کردند.
نتایج بررسی اخترشناسان نشان میدهد که تغییرات مدار مشتری ممکن است سبب ناپایداری مداری در سیارهای به نام «تیا» شده باشد. به گفته آنها، ناپایداری مداری این سیاره درنهایت سبب برخورد آن با زمین و شکلگیری ماه شده است.
اخترشناسان با بررسی ترکیبات و موقعیت دنبالهدارها و سیارکها نتیجه گرفتهاند که دوران پرآشوب اولیه شکلگیری منظومه شمسی، احتمالا شاهد رخداد ناپایداری بزرگ بوده است. به عبارت دیگر، دیدگاه غالب دانشمندان امروز این است که اجرام منظومه شمسی از یک دیسک غبار و گازی پیرامون خورشید شکل گرفتهاند. اما مساله بر سر این است که ترکیبات شیمیایی بسیاری از سیارکها و دنبالهدارها با پراکندگی مواد درون این دیسک تطابق ندارد و این حاکی از آن است که این اجرام در گذشته از مدار اولیه خود جدا شدهاند.
به گفته دانشمندان، غولهای گازی منظومه شمسی، یعنی مشتری، زحل، اورانوس و نپتون ، اوایل شکلگیری منظومه شمسی به یکدیگر نزدیکتر بودهاند.
برهمکنشهای گرانشی این غولهای گازی با خردهسیارههای فراتر از نپتون سبب شد تا زحل، اورانوس و نپتون از خورشید دورتر شوند و، در عین حال، مشتری به خورشید نزدیکتر شود.
اخترشناسان میگویند این تغییرات مداری درنهایت سبب ناپایداری مدار اجرام درونی منظومه شمسی شده است. درواقع این دیدگاه بر مبنای یکی از جامعترین مدلهای تحولات منظومهی شمسی مشهور به مدل نیس است.
این مدل کلاسیک نیس، که در سال ۲۰۰۵ میلادی مطرح شد، بسیاری از ساختارهای منظومه شمسی، ازجمله کشیدگی مدارهای سیارات بزرگ، به تلهافتادن قمرهای نامنظم زحل و نیز ویژگیهای مداری تروجانها را توضیح میدهد و به مهاجرت سیاره مشتری به داخل دیسک عظیم خردهسیارات میپردازد.
پژوهشگران اینک با توجه به موقعیت سیارکها در مدار مشتری، حدس میزنند که این رخداد باید حداکثر ۱۰۰ میلیون سال پس از پیدایش منظومه شمسی رخ داده باشد.
نقش مشتری در شکلگیری ماه
تاکنون یکی از پرسشهای اصلی دانشمندان زمان دقیق شروع این ناپایداری بوده است. اما بهطور کلی اخترشناسان بر این باورند که این رخداد حدودا ۶۰ میلیون سال پس از پیدایش منظومه شمسی رخ داده است.
اخترشناسان در بررسیهای تازهشان بر شهابسنگهای کندریت انستاتیت کمآهن تمرکز کردهاند که از نظر ترکیب و نسبت ایزوتوپی بسیار شبیه مواد تشکیلدهنده زمین است. این بدین معنا است که کندریتهای زمین و کندریت انستاتیت کمآهن احتمالا از یک قسمت از دیسک غبار منظومه شمسی آمدهاند.
اما این شهابسنگها دیگر در نزدیکی زمین یافت نمیشوند و رصدها حاکی از آن است که آنها به سیارکهای خانواده آتور در بیرون کمربند سیارکی میان مریخ و مشتری تعلق دارند. به باور دانشمندان، احتمالا رخداد ناپایداری بزرگ سبب شده است که این سیارکها به جای کنونی خود کشیده شوند. نکته مهم اینجاست که برخورد زمین و سیاره فرضی تیا نیز تقریبا در همین زمان رخ داده است. دانشمندان، براساس تلفیق دادهها، میگویند که این برخورد بزرگ احتمالا درنتیجه این ناپایداری بزرگ رخ داده است.
با این همه، اخترشناسان میگویند که این نتایج قطعی نیستند و اثبات قطعیت رخدادهای ۴.۵ میلیارد سال پیش کار سادهای نیست. اما اینکه برخورد بزرگ یک جرم با زمین، آن هم دقیقا در همین زمان، سبب تشکیل ماه شده است موجب میشود که یافتههای اخیر از اهمیت فوقالعادهای برخوردار باشد. این یافتهها در اواسط ماه آوریل امسال در مجله «ساینس» منتشر و جزئیات آن در مجمع عمومی اتحادیه زمینشناسی اروپا در وین ارائه شد.